पदासाठी आपण भाऊ, भाऊ… निष्ठा,प्रामाणिकपणा, गावकी, भावकी, सर्वांगीण विकास, सर्वसामान्य जनता, पॅनल, कार्यकर्त्यांच जेंव्हाच्या तेव्हा पाहू, खुर्चीसाठी उदास मानसिकतेच्या भकास राजकारणाची गजकर्ण अवस्था…चमत्कार पाहा देवादिकांचा, खुर्चीसाठी खेळ चाले शपथांचा…
कोरेगाव भिमा (ता.शिरूर) दि. २८ नोव्हेंबर “सांग भाऊ कुठल्या देवळात येऊ, अन् कोणत्या देवाची शपथ खाऊ, एक दिवसाचा का होईना भाऊ आपण एकदाच सरपंच होऊ.” अशी अवस्था सध्या शिरूर तालुक्यातील एका सधन ग्रामपंचायतीच्या राजकारणात खुर्चीसाठी हपापलेल्या नेत्यांच्या धरसोडीच्या प्रवृत्तीतून पाहायला मिळत आहे. पदासाठी ‘भावकी’ आणि ‘गावकी’ला वेठीस धरणारे, एकमेकांना पाण्यात पाहणारे ‘वाघोबा’ आता शेवटचे काही महिने उरले म्हणून चक्क ‘बिल्ली मांजर’ बनून एकमेकांच्या पायात लोळण घेत आहेत. हे पाहून उदास राजकारणाच्या भकास अवस्थेची चर्चा चांगलीच रंगली आहे.
चमत्कार पाहा देवादिकांचा, खुर्चीसाठी खेळ चाले शपथांचा – या गावातील सरपंच/उपसरपंच पदाच्या रस्सीखेचीला आता तुझ्या गळा माझ्या गळा गुंफू पदाच्या माळा’ असे सोंगाड्याचे स्वरूप आले आहे. कधीकाळी याच नेत्यांनी एकमेकांविरुद्ध पॅनलनिष्ठा, नीतिमत्ता आणि प्रामाणिकतेच्या नावाखाली निवडणुका लावून भावकीत आणि गावकीत मोठे वादविवाद निर्माण केले होते. पण आता काय, ‘खुर्ची’ दिसायला लागताच, ती सारी तत्त्वे सोयीस्कररित्या बाजूला सारून हेच इच्छुक चक्क मंदिरात जाऊन देवांच्या शपथा खात आहेत!
जेजुरीचा खंडोबा, म्हस्कोबा, खारावड्याचा म्हसोबा आणि ग्रामदैवत श्री भैरवनाथ महाराज ,महादेव यांना साक्षी ठेवून आणाभाका घेतल्या या शपथांच्या मागे गावचा ‘सर्वांगीण विकास’ हा उदात्त हेतू नाही, तर केवळ ‘सरपंच/उपसरपंच’ हे पद नावापुढे लागावे यामुळे आगामी लग्नसराईत निदान लग्नपत्रिकावर नाव व मांडवात मान मिळावा, एवढीच तीव्र लाचारी आणि केविलवाणी धडपड दिसत असून यालाच खुर्चीसाठी उदास मानसिकतेच्या भकास राजकारणाची ‘गजकर्ण’ अवस्था! झाल्याची चर्चा रंगत आहे.
‘वाघ’ झाले ‘मांजर’! पदासाठी घालू लागले लोटांगण : मागील पाच वर्षे ज्यांनी एकमेकांना पद मिळू नये म्हणून प्रामाणिकपणाचा आणि निष्ठेचा डंका पिटला, आपल्या बाजूने निवडून आलेल्या सुशिक्षित उमेदवाराला उपसरपंच पद बिनविरोध मिळत असताना प्रत्येक निवडणुकीत अर्ज भरायला लावून गावाला वेठीस धरून आपल्या स्वार्थी अट्टाहासाने प्रत्येकवेळी निष्ठेचे भांडवलकरत प्रामाणिकपणाची टिमकी वाजवली, तेच ‘बोलघेवडे वाघ’ आता उरलेल्या तीन महिन्यांतील काही दिवसांच्या पदासाठी एकमेकांच्या गळ्यात पडत आहेत. पदासाठी ‘तुझ्या गळा माझ्या गळा गुंफू पदाच्या माळा’ असे म्हणत हे वाघोबा लोटांगण घालत आहेत, पण मांजर डोळे मिटून दूध पित असले तरी ‘ये जनता सब जानती हैं वाघोबा’ याचा त्यांना सोयीस्कर विसर पडला आहे.
आता तुम्हाला सरपंच करतो पण पुढे पाच वर्षे सरपंच करा माझी बायको : ‘बायकोला पाच वर्षे सरपंच’ करण्याचा व्यवहारी डाव या सर्वात एका ‘व्यवहारी राजकारणी’ व्यक्तीने टाकल्याने ही राजकीय खेळी चांगलीच चर्चेत आहे. “तीन महिन्यांसाठी यांना सरपंच/उपसरपंच करू आणि पुन्हा यांची मदत घेऊन आपली बायको पाच वर्षे सरपंच करू,” अशा स्वप्नामध्ये सरपंच पदाचा संधीसाधू दिप झळकावताना दिसत आहे.
सोबत निवडून आलेल्या निष्ठावान सहकाऱ्यांच्या तोंडाला पुसली पाने : जो नेता निवडणुकीत ‘आपल्या सोबतच्या महिलेला उपसरपंच पद मिळाले नाही’ म्हणून पूर्वीच्या श्रेष्ठींवर नाराजी व्यक्त करत निवडणुकीत सहानुभूती मिळवत होता, त्यानेच आता आपल्याशी एकनिष्ठ असणाऱ्या सदस्यांना सरपंच / उपसरपंच पद न देता विरोधातल्यांना पदाची माळ घालत असल्याने ही संधीसाधू वृत्ती चांगलीच उघडी पडली असून हे स्वार्थी राजकारण म्हणजे ‘ताकापुरती आजीबाई’ वृत्ती म्हणावी की ‘आपले भागले, इतरांचे काय देणे-घेणे’ हे अप्पलपोट्टे धोरण? यामुळेच ‘विकासाचे डफडे वाजवणारे गतीशील नेतृत्व’ स्वार्थी राजकारणाच्या गढूळ पाण्यात गटांगळ्या खाताना दिसत आहे.
आपल्या सहकाऱ्याच्या पदाची पूर्तता करण्यासाठी त्यांच्याही आयुष्यात शरदाचे चांदणे चमकवून पदाची कोमल सुवर्ण रेखा झळकावत विजयश्री खेचून आणणार का ? हा प्रश्न निर्माण होत आहे.
कार्यकर्ता म्हणून तुमच्या पाठीशी राहून काय मिळाले? दोन-दोन पिढ्या नेत्यांना साथ देऊन, पॅनेलशी एकनिष्ठ राहून कार्यकर्त्यांच्या वाट्याला फक्त कष्ट, कष्ट आणि कष्ट आले! दुसरीकडे नेते (भाऊ) मात्र कामगार ठेका, वाहतूक गाड्या, फिल्टर पाणी, कॉन्ट्रॅक्ट अशा विविध उद्योगातून उद्योगपती झाले. काहींनी तर पान टपऱ्या टाकाव्यात तसे ‘परमिट रूम, बियर बार’ उघडले, आणि पोलिस कारवाईत त्यांचे (वाघांचे) नाव झळकले तरी त्यांना ना पश्चात्ताप ना फिकीर, ना खंत यांना फक्त हवे आहे पद!
पाच वर्षांत कोणता विकास करायचा राहिला, जो हे तीन महिन्यांत नेत्रदीपक विकास करणार? की कचरा प्रकल्प, शिक्षण, रोजगार वृद्धी, सर्वांगीण विकास करण्यासाठी शपथ घेण्याऐवजी त्यांच्या डोळ्यासमोर फक्त ‘खुर्ची’च आहे?
कार्यकर्त्यांनो, आता तरी जागे व्हा! ‘राजकारणात कोणी कोणाचे नसते’ हेच या शपथांच्या खेळाने सिद्ध केले आहे. ज्या निष्ठावान कार्यकर्त्यांनी नेत्यांसाठी नात्याचा, भावाचा आणि घराचा विचार केला नाही, त्यांच्या डोळ्यात हे एक झणझणीत अंजन आहे.
कार्यकर्त्यांनो ज्या नेत्यांसाठी तुम्ही लढणार आहात, तो नेता तत्त्वाला, गावाला आणि देवाला वेठीस धरून स्वार्थी व संधीसाधू राजकारण करतोय का ते पाहा. तरुणांनो, या लोकांच्या स्वार्थी राजकारणापासून लांब राहा. आपल्या शिक्षण, उद्योग, व्यवसाय आणि शेतीमध्ये कष्ट करून आपल्या आयुष्याला सोनेरी झळाळी द्या. कारण खुर्चीसाठी कोणत्याही पातळीवर जायची तयारी असणारी ही प्रवृत्ती तुमच्या आयुष्याचा खेळखंडोबा केल्याशिवाय राहणार नाही! तुमच्या अडचणीच्या काळात भाऊ, मित्र आणि जवळची व्यक्ती येणार आहे ही स्वार्थी राजकीय मंडळी मात्र राजकारणाच्या संगीत खुर्चीच्या मोहात कोणत्या थराला जातील याचा नेम नाही.म्हणून याचा त्याचा कार्यकर्ता होण्यापेक्षा कुटुंबातील ‘ कर्ता’ व्हा….
राजकारण्यांनो तुम्ही सरपंच, उपसरपंच यापेक्षा खूप मोठे व्हावे : राजकारणात प्रत्येकाने मोठे व्हावे यात काही गैर नाही. उपसरपंच ,सरपंच या पेक्षा खूप मोठे पदे मिळावीत पण गावकी, भावकी वेठीला धरून ,देवादिकांच्या शपथा खाऊन, धरसोडीचे, तत्वहीन, नीतिमत्ता हरवलेले अडवा अडवीचे जिरवा जिरवीचे राजकारण सोडून निष्ठेने गावच्या विकासाच्या ध्येयाने प्रेरित होऊन मोठे व्हावे. राजकारणाला विकासाच्या दूरदृष्टीची, सर्वसामान्यांच्या आयुष्याला झळाळी देणारी व ज्या माणसांच्या जीवावर राजकारण करतो त्यांना मोठे करण्याची दानत असणाऱ्यांनी, इतरांची सर्वांगीण प्रगती होण्यासाठी प्रयत्न करणारे नेतृत्व उदयाला यायला हवे… स्वार्थी , संधी साधू , दगलबाज, कावेबाज, बोलघेवडे राजकारण नसावे. तुमच्या उतरत्या काळात गावाने प्रामाणिक, आदर्श नेतृत्व म्हणावे इतके चांगले काम करावे. तुम्ही निष्ठेला चुना लावून कदाचित पद मिळवाल पण पदाच्या खुर्चीखाली लाचारीचे ओंगळवाणे डाग आयुष्यभर तुमच्यावर राहील त्याला कोणताच साबण धुवू शकणार नाही.
